Historie
van de St. Martinuskerk Horn
Door de jaren heen
In Midden-Limburg trok Sint Servaas al rond in de vierde eeuw. Enkele eeuwen later trokken vanuit Engeland en Ierland monniken naar Nederland. De verering van Sint Martinus, bisschop van Tours, werd via de Maas door schippers, kooplui en soldaten vanuit Frankrijk hierheen gebracht. Vandaar het opvallend hoge aantallen kerken langs de Maas in Limburg dat aan Sint Martinus is toegewijd. Het zou best kunnen dat in die tijd in Horn al een godshuis heeft gestaan, maar daarvoor zijn geen bewijzen.
In 1838 werd, nagenoeg op de plaats van de huidige kerk, een nieuwe kerk gebouwd. Daarvoor werd een ouder kerkje afgebroken. Men vond toen resten uit de Romeinse tijd; die waren als bouwmateriaal voor die oude kerk gebruikt. Dat betekent dus dat naast het kasteel zeker vanaf de 18e eeuw doorlopend een kerk heeft gestaan.
In 1891 werd de toren van de kerk door bliksem getroffen en brandde af. Hij werd hersteld.
In de jaren dertig van de 20e eeuw vond men de bestaande kerk te klein en werd besloten een nieuwe, grotere kerk te bouwen. Deze Sint-Martinuskerk is de huidige.
In 1935 werd met de afbraak van de oude kerk begonnen en werd het Patronaat als noodkerk ingericht. December 1936 kon men weer terecht in de nieuwe kerk. Op 21 juni 1937 kwam bisschop Lemmens de nieuwe kerk consacreren.
De nieuwe kerk was veel groter dan de oude. Ze stond ongeveer op dezelfde plaats, maar was een slag gedraaid: de uitgang werd nu richting Dorpstraat gelegd, terwijl men vroeger richting Wal naar buiten ging. Een groot probleem was het geluid. Door de hoge gewelven en het gebruik van beton bleek dat alleen bij een volle kerk redelijk te zijn. Maar in die tijd, zonder microfoons, was het geluid in een niet volle kerk heel slecht. Door moderne middelen is pas rond 2000 het probleem redelijk opgelost.
In de Tweede Wereldoorlog werd het kerkgebouw vaker door granaten getroffen.
Het ergste was het opblazen van de toren toen de Duitsers op 16 november 1944 wegtrokken.
Pas in oktober 1946 was de kerk weer hersteld en de toren opgebouwd.
In 1981 werd het gebouw van binnen heringericht: het priesterkoor werd flink uitgebreid zodat het altaar naar voren kon komen. Ze werd opnieuw geschilderd in passende kleuren en kreeg mooie nieuwe lampen.
De aardbeving in 1992 richtte grote schade aan. Hoe groot die schade werkelijk was, werd pas na een aantal jaren echt duidelijk. In de bogen bij het priesterkoor en het oksaal waren grote scheuren ontstaan, en ook het stucwerk was door de gehele kerk op talloze plaatsen gescheurd.
De lambrisering rond het priesterkoor en de pilaren waren los geraakt. Doordat men tot de ontdekking kwam dat achter de lambrisering asbest was aangebracht, werd het verwijderen hiervan noodzakelijk en dus een onverwacht grote kostenpost.
Tussen februari 1996 en begin juni 1996 werd er door de Horner bevolking maar liefst een bedrag van Fl. 150.000,- bij elkaar gebracht voor het herstel van hun kerk.
Geschilderd in frisse groene tinten oogde de kerk weer als nieuw.
Bij de officiële ingebruikname, na de grondige restauratie, droeg Mgr. Fr. Wiertz, geassisteerd door pastoor J. Mekel en onze oud-dorpsgenoot Bisschop W. Demarteau, een feestelijke H. Mis op in de sfeervol opgeknapte kerk.
Sindsdien is de kerk van Sint Martinus, groot voor de diensten en minder bezocht dan vroeger, nog steeds het centrum van het kerkelijk leven van de parochie van Horn.
Jac Wijnands
Hoe kunnen we u helpen?
Heeft u vragen, opmerkingen of wilt u meer informatie over een specifiek onderwerp? Neem dan contact met ons op.
